Είναι γεγονός ότι τα πρώτα στάδια μιας σχέσης είναι καταπληκτικά, πλημμυρισμένα από αγάπη και παραγωγή ενδορφινών σε τόσο μεγάλο βαθμό που ίσως αγνοούμε κάποια προειδοποιητικά σημάδια που θα μπορούσαν να μας προστατεύσουν από την μετέπειτα απογοήτευση που βιώνουμε.
Τι γίνεται στην πορεία λοιπόν και αλλάζει το σκηνικό;
Τι είναι αυτό που μας οδηγεί σε λάθος σύντροφο;
Και πώς θα μπορούσαμε να μην την πατήσουμε ξανά;
Ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή!
Κάθε άνθρωπος είναι πολύπλευρος και πολυδιάστατος, έχει πλεονεκτήματα αλλά και μειονεκτήματα και όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι βέβαιο ότι θα εμφανιστούν και σε μία σχέση. Επίσης, ο καθένας μας κουβαλάει και όλα του τα βιώματα από το παρελθόν τα οποία είναι ικανά να επηρεάσουν τις σχέσεις του, όπως και γενικά τη ζωή του.
Η απάντηση στην ερώτησή σου βρίσκεται κάπου μέσα σου. Βλέπεις οι εμπειρίες μας είναι που μας κάνουν αυτό που είμαστε και αυτές επίσης επηρεάζουν ποιον/ποια σύντροφο αναζητάμε. Όσο κι αν οι περισσότεροι από εμάς υποστηρίζουμε ότι αναζητάμε την αληθινή αγάπη και όχι το δράμα, υπάρχουν οι υποσυνείδητες μας σκέψεις και συμπεριφορές που μας οδηγούν ακριβώς στο αντίστροφο.
Παραδείγματος χάρη, ένα βασικό κριτήριο που επηρεάζει την επιλογή συντρόφου είναι η τάση μας να μένουμε στη ζώνη ασφαλείας μας. Μάλιστα, μας είναι τόσο δελεαστικό που πολλές φορές προτιμάμε να μένουμε στη ζώνη άνεσής μας και να βρισκόμαστε σε μία μέτρια σχέση παρά να βγούμε από αυτήν. Οι άνθρωποι αναζητούν το οικείο. Για αυτό και δεν προκαλεί εντύπωση ότι περίπου το 60% των ανθρώπων δεν είναι ευτυχισμένοι στο γάμο τους αλλά δεν κάνουν και τίποτα για να αλλάξουν αυτή την κατάσταση.
Επιπλέον, αν έχουμε γαλουχηθεί με συναισθήματα όπως η απόρριψη είναι πιο πιθανό να αναζητάμε παρόμοια μοτίβα και να νιώθουμε το ίδιο και ως ενήλικες. Έχουμε την τάση να αναζητάμε συντρόφους που ενδυναμώνουν την αντίληψη που έχουμε εμείς οι ίδιοι για τον εαυτό μας. Αν για παράδειγμα οι γονείς μας δεν ήταν πάντα συναισθηματικά διαθέσιμοι για εμάς ή στοργικοί, μπορεί να θεωρούμε ότι δεν αξίζουμε την αγάπη.
Έτσι αναζητάμε έναν σύντροφο που αρχικά μας ελκύει και μας κάνει να νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας. Αλλά, αν το παρατηρήσουμε σε βάθος, βλέπουμε ότι αυτό το άτομο αδιαφορεί για εμάς και δεν μπορούμε να το πλησιάσουμε. Και παρ’όλο που βασανιζόμαστε, την ίδια στιγμή αδυνατούμε να καταλάβουμε ότι ο λόγος που μας τράβηξε είναι επειδή μας έκανε να αισθανθούμε ξανά γνωστά συναισθήματα σε εμάς ακόμα κι αν είναι αρνητικά.
Ενώ στοχεύουμε λοιπόν να βρούμε συντρόφους που μας συμπληρώνουν με θετικό τρόπο, συχνά καταλήγουμε να βρίσκουμε ανθρώπους των οποίων τα αντίθετα χαρακτηριστικά μπορούν να προκαλέσουν αρνητική δυναμική πάνω μας. Αλλά αυτό μπορεί να εξελιχθεί και στην πορεία μιας σχέσης.
Για παράδειγμα, μπορεί να έχουμε συναντήσει ζευγάρια όπου ο ένας μιλάει και ο άλλος μένει ήσυχος. Ενώ το ένα άτομο λέει ιστορίες και τραβάει την προσοχή, ο άλλος ενεργεί ως ακροατής και βρίσκεται στο παρασκήνιο. Ακόμα λοιπόν και όταν επιλέγουμε συντρόφους που μας συμπληρώνουν θετικά, διατρέχουμε τον κίνδυνο να τους παραμορφώσουμε τελικά ή να γίνουν κάποιοι άλλοι.
Αυτό δεν συμβαίνει στην αρχή μιας σχέσης, επειδή στα πρώτα στάδια είμαστε ανοιχτοί να βγούμε από τη ζώνη άνεσής μας και να αλληλοεπιδράσουμε με κάποιον που δεν γνωρίζουμε. Η επιθυμία μας να γνωριστούμε με έναν ξένο μας αναγκάζει να είμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας και να συμπεριφερόμαστε στον άλλον με σεβασμό και ενδιαφέρον.
Καθώς ερχόμαστε πιο κοντά όμως, δημιουργούμε άμυνες. Αρχίζουμε να νιώθουμε πιο ευάλωτοι και οι επιρροές μας από το παρελθόν αρχίζουν να εισχωρούν στη σχέση μας. Και σε αυτό το στάδιο χρειάζεται να είμαστε προσεκτικοί στο πώς μπορούμε να επηρεάσουμε τους συντρόφους μας. Παραδείγματος χάρη, δεν είναι λίγες οι φορές που ένα ζευγάρι αρχίζει με τον καιρό να τσακώνεται επειδή ο ένας ερμηνεύει τα λόγια του άλλου με διαφορετικό τρόπο.
Όσο καλύτερα καταλαβαίνουμε τον εαυτό μας, τόσο καλύτερα μπορούμε να επιλέξουμε και τον κατάλληλο σύντροφο που θα μας υποστηρίζει όπως ακριβώς και εμείς θα τον υποστηρίζουμε ως μοναδικό, πολύπλοκο και ανεξάρτητο πλάσμα που είναι.
Βέβαια στην πορεία, μπορούμε να διακόψουμε μοτίβα που μας εμποδίζουν να δούμε τους συντρόφους μας από μία καθαρή ματιά και διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα ώστε να ταιριάξουμε στα συναισθήματα που έχουμε υιοθετήσει για τον εαυτό μας. Η αλήθεια είναι, όσο και αν μας πονάει, ότι είναι στο χέρι μας να προσέξουμε και να μην προκαλούμε συμπεριφορές που θα βλάψουν εμάς, τον σύντροφό μας και την σχέση μας.
Οι σχέσεις είναι περίπλοκες σε όποιο επίπεδο κι αν τις αναλύσουμε. Ιδιαίτερα όταν έχουμε βιώσει άσχημες σχέσεις στο παρελθόν, αρχίζουμε και γινόμαστε πιο προσεκτικοί για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας. Όμως, έχουμε την τάση να λειτουργούμε ξανά και ξανά όπως συμπεριφερόμασταν στις προηγούμενες σχέσεις μας και να έχουμε τα ίδια αποτελέσματα.
Με τις δηλώσεις του τύπου “αποτυγχάνω στις ερωτικές μου σχέσεις” προδιαθέτεις ότι και η επόμενη σχέση σου θα έχει την ίδια κατάληξη. Και τελικά μπορεί να σαμποτάρεις και τον ίδιο σου τον εαυτό. Αυτό όμως που αναζητάμε πραγματικά σε μία σχέση είναι έναν ασφαλή χώρο που δεν χρειάζεται να νιώθουμε την ανάγκη να προστατεύουμε τον εαυτό μας.
Οι 3 παρακάτω ερωτήσεις θα σε βοηθήσουν να επαναδιατυπώσεις τί σχέση πραγματικά αναζητάς:
Παρατήρησε πώς είσαι εσύ σε μία σχέση και πώς συμπεριφέρεσαι. Αναζητάς την επιβεβαίωση από τον σύντροφό σου; Αγχώνεσαι όταν αρχίζεις και έρχεται πιο κοντά με τον άλλον; Ποιοι είναι οι πραγματικοί λόγοι που θέλεις να προστατεύσεις τον εαυτό σου;
Ποιες είναι οι προσδοκίες σου από τον ιδανικό σύντροφο; Θέλεις να γνωρίζει πάντα τι σκέφτεσαι και τι θέλεις όλη την ώρα; Νευριάζεις όταν δεν ακολουθεί τα δικά σου στάνταρντς; Είναι οι προσδοκίες σου ρεαλιστικές;
Το κλειδί σε μία σχέση είναι η συνεργασία! Νιώθεις ότι εσύ και ο σύντροφός σου βαδίζετε προς την ίδια κατεύθυνση; Συζητάτε για τους στόχους στη σχέση σας;
Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχεις την ανάγκη να προστατεύσεις τον εαυτό σου, αλλά για να ξεφορτωθείς αυτή την ανάγκη χρειάζεται να έχεις επίγνωση του ποιος είσαι, τι αναζητάς από τον σύντροφό σου και πώς μπορείτε να γίνετε μία ομάδα.
Η αγάπη ποτέ δεν θα είναι εύκολη, αλλά αν απαλλαγούμε από το σαμποτάζ που προκαλούμε στον ίδιο μας τον εαυτό και τις σχέσεις θα είναι σίγουρα πιο προσβάσιμη σε εμάς!
MSc Business Psychology
Πιστοποιημένη Life Coach,
Παναγιώτα Γιδοπούλου
