Δεν αποτελεί επτασφράγιστο μυστικό ότι η ζωή μας είναι γεμάτη αλλαγές. Κάποιες φορές τις επιδιώκουμε και άλλες προέρχονται από παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Έχουμε την ανάγκη για αλλαγή, καθώς είμαστε εξελικτικά όντα και η στασιμότητα μπορεί σε μία πρώτη φάση να μας προκαλεί ένα αίσθημα ασφάλειας, αλλά δεν βοηθάει στην εκπλήρωση των στόχων και των ονείρων μας.
Τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη ζωή σου; Έχεις κάνει τις μεγάλες αλλαγές που ονειρεύεσαι ή έχεις αναλάβει δράση για τα μεγάλα σου όνειρα; Ποια είναι η απάντησή σου στα παραπάνω;
Πολλοί από εμάς δε διεκδικούμε τα όνειρα μας ή τα αφήνουμε για αργότερα, καθώς φοβόμαστε μία ενδεχόμενη αποτυχία. Λίγο πολύ σε όλους μας κάποια στιγμή έχει συμβεί. Και αν έχουμε βγει στον έξω κόσμο, μπορεί ήδη να έχουμε έρθει αντιμέτωποι με την απόρριψη είτε σε προσωπικό, είτε σε επαγγελματικό επίπεδο. Δεν έχει σημασία σε ποιο στάδιο της καριέρας σου είσαι, ξέρεις ότι όταν είναι να πάρεις μία απόφαση υπάρχει ο δρόμος της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Βέβαια, όταν είσαι στα πρώτα βήματά σου, μπορεί η απόρριψη να φαίνεται σαν ένα μεγάλο χαστούκι.
Είναι φυσιολογικό να φοβάμαι;
Όταν αποφασίζουμε να αναλάβουμε δράση και θέτουμε τους στόχους μας, το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό μας είναι φράσεις του τύπου “δε θα τα καταφέρεις”, “δε γίνεται”, “σπαταλάς άδικα το χρόνο σου” και αν τις αφήσεις ελεύθερες “τρώνε” τα όνειρά σου. Στην αρχή, είναι απολύτως φυσιολογικό να έχεις τις αμφιβολίες σου, αρκεί να μπορέσεις να τις ελέγξεις και να μην σε αποπροσανατολίσουν από τον στόχο σου!
Μπορεί ο φόβος της αποτυχίας να επηρεάσει τους στόχους μας;
Από μικρά παιδιά ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον φόβο της αποτυχίας, το θέμα είναι πώς τον διαχειριζόμαστε. Ο υπερβολικός φόβος μπορεί να επηρεάσει την ζωή μας και τους στόχους μας. Για αυτό, και είναι ύψιστης σημασίας να τον ξεπεράσουμε. Υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορούν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε τους φόβους που μας κρατάνε πίσω στην ζωή μας.
1. Απομυθοποίησε τους φόβους σου!
Για να λύσουμε ένα πρόβλημα πρέπει να το πιάσουμε από την ρίζα του. Τι είναι αυτό πραγματικά που μας προκαλεί τον φόβο; Γιατί είσαι σίγουρος ότι θα αποτύχεις, και όχι ότι θα πετύχεις; Μόνο αν αποτραβηχτούμε, χαλαρώσουμε και πάρουμε μία βαθιά ανάσα θα μπορέσουμε να σκεφτούμε καλύτερα. Οι φόβοι κάνουν μεγάλο θόρυβο στο κεφάλι μας, αν αποστασιοποιηθούμε και τους παρατηρήσουμε καθαρά θα καταλάβουμε ότι δεν έχουν δύναμη. Ποιο, όμως, είναι τελικά το πιο επικίνδυνο σενάριο που σε φοβίζει; Είναι τόσο άσχημο ή το μυαλό σου υπερβάλλει; Ο φόβος είναι περίπλοκο συναίσθημα και χρειάζεται να τον αποσυμπιέσεις ώστε να τον καταλάβεις. Γράψε τους φόβους σου σε ένα χαρτί, ώστε να τους απλοποιήσεις. Αν συνεχίζει να σου φαίνεται δύσκολο, συζήτησέ το με άλλους. Έτσι, μπορεί να αποκτήσεις μία καλύτερη οπτική για την κατάστασή σου.
2. Δες και την άλλη πλευρά του νομίσματος!
Αφού βρεις τον πραγματικό λόγο που φοβάσαι, κοίτα και την άλλη μεριά του νομίσματος. Πώς είσαι σίγουρος ότι θα αποτύχεις; Αν σκεφτείς τις επιτυχίες σου, όλες στην αρχή δεν φαινόντουσαν ακατόρθωτες; Αλλά τις πέτυχες! Κάποιος λόγος υπάρχει που ο λαός λέει κάθε αρχή και δύσκολη! Αναγνώρισε τις επιτυχίες σου και σταμάτα να σαμποτάρεις τον εαυτό σου.
Τι θα γίνει εάν πετύχεις; Τι θα αλλάξει; Ποια είναι όλα αυτά τα υπέροχα πράγματα που θα έρθουν στη ζωή σου; Όταν απαντήσεις τις παραπάνω ερωτήσεις, θα δεις ότι ο φόβος της αποτυχίας δεν έχει καμία απολύτως αξία μπροστά στα όνειρά σου!
3. Χωρίς πόνο, δεν υπάρχει κέρδος!
Κάθε προσπάθεια μας για να πάμε στο επόμενο στάδιο της ζωής μας χρειάζεται δουλειά! Θα πρέπει να δουλέψουμε σκληρά και πιθανότατα να έρθουμε αντιμέτωποι με αποτυχίες. Όλοι έχουν συναντήσει στη ζωή τους ήττες και εμπόδια, ο λόγος που δεν τα παράτησαν είναι γιατί ξέρουν ότι είναι μέρος της εξέλιξής τους.
Από την άλλη πλευρά, οι αποτυχίες πέρα από το ότι μας κάνουν πιο δυνατούς, μάς προσφέρουν και την κατάλληλη γνώση για να φτάσουμε στον προορισμό μας. Δεν προσπαθώ να ωραιοποιήσω τις αποτυχίες, αλλά είναι μέρος της ζωής και της πορείας μας. Όσο γρηγορότερα το αποδεχτούμε, τόσο καλύτερα θα είμαστε προετοιμασμένοι για να τις ξεπεράσουμε. Δε γεννιόμαστε έτοιμοι για όλες τις καταστάσεις στη ζωή μας, από τις εμπειρίες και τα λάθη μας παίρνουμε τα κατάλληλα μαθήματα για να φτάσουμε στην κορυφή!
Οι φόβοι μπορεί να βγουν αληθινοί, αλλά οι συνέπειές τους δεν είναι τόσο καταστρεπτικές όσο τις φαντάζεσαι. Σκέψου το χειρότερο σενάριο, ακόμα και αν αποτύχεις, δεν είναι το τέλος του κόσμου και θα έχεις επιλογές για να φτάσεις στο στόχο σου.
4. Το να μετανιώσεις για όλα αυτά που δεν έκανες είναι πιο βασανιστικό συναίσθημα ακόμα και από τον φόβο!
Αν υπάρχει χειρότερο συναίσθημα από τον φόβο, ίσως αυτό είναι να μετανιώσουμε για πράγματα που δεν κάναμε. Αυτόματα, η αποτυχία είναι δεδομένη για αυτά που δεν προσπαθείς. Αυτό συμβαίνει γιατί εάν αναλάβεις δράση, το αποτέλεσμα αργά ή γρήγορα θα το μάθεις. Αντίθετα, αν μείνεις αδρανής, θα σε βασανίζουν όλα αυτά τα “και εάν;” και ποτέ δεν θα πάρεις απάντηση. Αν προσπαθήσεις όμως, ή θα αποτύχεις ή θα επιτύχεις! Σημασία έχει ότι θα ξέρεις πως έκανες το καλύτερο που μπορούσες!
5. Ένας στόχος χωρίς ένα σχέδιο είναι απλά ευχή!
Δεδομένου ότι κάνεις το καλύτερο που μπορείς, πάντα χρειάζεται να έχεις ένα πλάνο. Ακόμα και για την περίπτωση που αποτύχεις, φρόντισε να έχεις ετοιμάσει ένα εναλλακτικό σχέδιο! Ένα πλάνο θα σε βοηθήσει να ελαχιστοποιήσεις τα άγχη σου σχετικά με τις αποτυχίες. Επίσης, πριν αναλάβεις δράση, σκέψου τους στόχους και το κάθε βήμα που χρειάζεται να κάνεις για να τους κατακτήσεις. Έτσι, θα μπορέσεις να πάρεις και την καλύτερη απόφαση. Οι ρεαλιστικοί στόχοι με ξεκάθαρες κατευθύνσεις θα αυξήσουν τις πιθανότητες επιτυχίας σου. Τέλος, μην ξεχνάς να είσαι ευέλικτος. Μπορεί τα χρονοδιαγράμματά σου να μην είναι ρεαλιστικά ή οι στόχοι σου να είναι πολύ μεγάλοι. Ξεκίνα από το πιο μικρό και εύκολο βήμα και θα δεις ότι μέρα με τη μέρα, θα έρχεσαι πιο κοντά στο μεγάλο σου στόχο!
Το να εκπληρώσεις τους στόχους σου δεν είναι κάτι απλό, αλλά αξίζει την προσπάθεια. Ο πραγματικός φόβος της αποτυχίας δεν είναι τίποτα άλλο από τις σκέψεις μας. Και αν σκεφτείς ότι αυτές είναι που δημιουργούν το μεγαλύτερο εμπόδιο στα όνειρά μας, πρέπει να τις προσαρμόσουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να φτάσουμε πιο κοντά στους στόχους και τη ζωή που αξίζουμε. Άσε στην άκρη την τελειότητα, είναι πιο ικανοποιητικό να είσαι άνθρωπος!
MSc Business Psychology
Qualified MOE Coach,
Παναγιώτα Γιδοπούλου
